Farmaceuta na oddziale szpitalnym

Światowa Organizacja Zdrowia, w ramach globalnego wyzwania dotyczącego bezpieczeństwa pacjentów, obrała sobie za cel zredukowanie szkód zdrowotnych związanych z lekami o połowę. Ma to się stać w ciągu 5 lat.

Leki są jednym z najistotniejszych elementów systemu zdrowotnego. Znaczna większość ludzi w pewnym momencie swojego życia będzie z nich korzystała w celu zapobiegania lub leczenia różnych schorzeń. Niestety, wszystkie mogą również powodować niepożądane działania. W szpitalach, pracownicy ochrony zdrowia jednoczą swoje działania, aby pomóc pacjentom w uzyskaniu optymalnych efektów farmakoterapii przy jednoczesnym ograniczeniu związanego z nią ryzyka. Po raz drugi problemowi temu poświęcona była konferencja „Farmaceuta na oddziale szpitalnym: Optymalizacja opieki nad pacjentem”, która 7 i 8 marca 2019 roku, odbyła się na naszej Farmacji. Przybyli na nią goście z całej Polski, z uniwersytetów medycznych z aptek szpitalnych, goście z Irlandii Północnej, Anglii, Czech, Serbii, Słowenii i Ukrainy.
- Cieszę się, że ponownie spotykamy się we Wrocławiu aby dyskutować o roli farmaceuty w zespole farmakoterapeutycznym w opiece nad pacjentem hospitalizowanym - mówiła, witając uczestników konferencji, przewodnicząca komitetu organizacyjnego, prof. Anna Wiela-Hojeńska z Katedry i Zakładu Farmakologii Klinicznej. - Duże nadzieje wiążemy z ustawą o zawodzie farmaceuty, która jest już za „rogiem”, z jej zapisami dotyczącymi farmacji klinicznej i opieki farmaceutycznej. Na pewno - podkreślała prof. Hojeńska - ułatwią one dyrektorom szpitali zatrudnianie farmaceutów klinicznych na oddziałach szpitalnych. Przygotowaliśmy bogaty program, w którego realizacji wzięli udział eksperci z wielu europejskich krajów. Mam nadzieję, że dla uczestników konferencji będzie to inspirujące spotkanie.

W imieniu Uniwersytetu Medycznego, przybyłych na konferencję uczestników i gości, powitał zastępujący JM Rektora prof. Piotr Ponikowski. - Cieszę się - mówił prof. Ponikowski - że nasz uniwersytet jest miejscem spotykań ekspertów zarówno z Polski jak i Europy, wymiany doświadczeń i twórczych dyskusji. W programie widzę bardzo ciekawe tematy. Trzymam kciuki za to byśmy za rok, za dwa, mogli ponownie państwa gościć na kolejnych konferencjach.

Na otwarciu konferencji nie zabrakło dziekana Wydziału Farmaceutycznego. - Cieszę się - mówiła prof. Halina Grajeta - że możemy gościć tylu uczestników na bardzo ważnej dla nas farmaceutów, konferencji poświęconej obecności farmaceuty na oddziale szpitalnym i jego roli w opiece nad pacjentem. Do tej pory najczęściej farmaceuta kojarzy się z apteką. Najwyższy czas to zmienić. Wiem, że kilku farmaceutów pracuje już na oddziałach, ale jest to niestety ciągle zbyt mało. Mam nadzieję, że państwa uczestnictwo w wykładach, warsztatach czy udział w panelu dyskusyjnym da odpowiedni impuls do tego by farmaceutów w szpitalach było więcej, by swoją wiedzą właśnie tam służyli w leczeniu pacjentów.

Pierwszy wykład tegorocznej konferencji - „Z apteki szpitalnej na oddział” - należał do Prezydenta Europejskiego Stowarzyszenia Farmacji Szpitalnej dr. n.farm. Petra Horaka, kierownika apteki szpitalnej Szpitala „Motol” w Pradze.

Model opieki wypracowany w Irlandii Północnej stanowi przykład dobrej praktyki medycznej i został już zaimplementowany w wielu innych krajach. Jednakże wpisana w ten model rola farmaceuty pracującego bezpośrednio na oddziale szpitalnym oraz jego wpływ na transformację procesu leczniczego wciąż wymagają dalszej promocji wśród krajów europejskich. O irlandzkich doświadczeniach mówił profesor Mike Scott, kierujący Medicines Optimisation Innovation Centre (MOIC).

Głównym celem konferencji była wymiana doświadczeń na temat możliwości optymalizacji opieki nad pacjentem poprzez rozwój systemu, którego częścią jest farmaceuta oraz nawiązanie współpracy umożliwiającej rozwój i implementację podobnych rozwiązań w Polsce.

Panel dyskusyjny, podobnie jak dwa dni konferencji, prowadziła druga przewodnicząca komitetu organizacyjnego, mgr Kamila Urbańczyk z Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego z Ośrodkiem Badawczo-Rozwojowym we Wrocławiu. Wszyscy uczestnicy, w tym m.in. dr Krystyna Chmal-Jagiełło – konsultant krajowy ds. farmacji szpitalnej, mgr Olga Fedorowicz – kierownik Zespołu Farmacji Klinicznej Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. Jana Mikulicza-Radeckiego we Wrocławiu, ppłk Grzegorz Jędrzejczyk – kierownik apteki szpitalnej 4 Wojskowego Szpitala Klinicznego z Polikliniką we Wrocławiu podkreślali istotne znaczenie udziału farmaceutów klinicznych w zwiększaniu skuteczności i bezpieczeństwa farmakoterapii. Dr Barbara Korzeniowska, zastępca dyrektora Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. Jana Mikulicza-Radeckiego we Wrocławiu ds. Lecznictwa swoją wypowiedź rozpoczęła od stwierdzenia - obecnie nie trzeba już nikogo przekonywać, gdyż nie ma wątpliwości, że farmaceuci kliniczni są nieodzowni w leczeniu pacjentów, ich obecność stanowi wymierną korzyść dla szpitali.



Profesor Wojciech Witkiewicz, dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego z Ośrodkiem Badawczo-Rozwojowym we Wrocławiu, zauważył – połączenie wiedzy farmaceuty klinicznego i lekarza nie tylko wpływa na optymalizację terapii pacjentów, ale również zapewnia bezpieczeństwo lekarzom. Ponadto postulował, aby wnioski z konferencji przesłać do Ministerstwa Zdrowia.

Nikt kto wysłuchał wykładów, dyskusji panelowej, uczestniczył w warsztatach nie miał wątpliwości, że farmacja kliniczna nazywana również farmacją zorientowaną na potrzeby indywidualnego pacjenta pozwala w pełni wykorzystywać zasoby specjalistycznej wiedzy farmaceutów w zakresie nadzoru nad racjonalnym stosowaniem leków, nad bezpieczeństwem farmakoterapii, jak również zapobiegania problemom lekowym oraz narastającej polipragmazji.



Zdjęcia Adam Zadrzywilski