Anatomia last minute

Anatomia last minute

Członkowie Clinical and Dissecting Anatomy Students Scientific Club zorganizowali dla młodszych kolegów z pierwszego roku kierunku lekarskiego warsztaty z zakresu anatomii prawidłowej człowieka. Dzięki temu studenci mogli lepiej przygotować się do czekającego ich niedługo egzaminu praktycznego. Przy okazji wzięli także udział w badaniu naukowym, przygotowanym przez organizatorów.
Anna Tumidajewicz

Pandemiczne trudności 

Sytuacja epidemiologiczna w roku akademickim 2020/2021 sprawiła, że zajęcia prosektoryjne na pewien czas zostały przeniesione w realia on-line, bez możliwości uczenia się struktur anatomicznych bezpośrednio na preparatach. Praktyczna znajomość anatomii jest jednak nieodzownym elementem wiedzy przyszłego lekarza. W związku z tym studenci pierwszego roku zgłosili się do kierownika Zakładu Anatomii Prawidłowej z prośbą o możliwość nadrobienia niewielkich zaległości z tego zakresu. 

Możliwości czasowe nie pozwoliły na organizację dodatkowych ćwiczeń prosektoryjnych. Z chęcią pomocy zgłosili się jednak studenci z Clinical and Dissecting Anatomy Students Scientific Club. 

– Główną intencją warsztatów jest danie studentom możliwości nauki bezpośrednio na preparatach pozyskanych z ciał donatorów. Wspólnie ze studentami z koła naukowego przedyskutowaliśmy pomysł warsztatów i uzyskaliśmy potrzebne zgody władz uczelni. To inicjatywa od studentów dla studentów, prowadzona pod nadzorem naukowym moim i moich najbardziej doświadczonych współpracowników – mówi p.o. kierownika Zakładu Anatomii Prawidłowej dr Zygmunt Domagała – anatomia, pomimo że odbywa się na pierwszym roku i jest określana (nie do końca właściwie) jako przedmiot teoretyczny, w rzeczywistości jest ekstremalnie praktyczna – odpowiednio prowadzona, w bezpośrednim kontakcie z preparatami. 

Zainteresowanie przerosło oczekiwania 

Udział w warsztatach był całkowicie dobrowolny, zainteresowanie okazało się jednak ogromne – zgłosiło się ponad 320 osób. Tak duża liczba chętnych wpłynęła na zmianę początkowego kształtu wydarzenia. Zapewnienie warunków odpowiednich do nauki i zgodnych z zasadami bezpieczeństwa epidemiologicznego wymagało szczegółowego zaplanowania warsztatów. Uczestnicy zostali podzieleni na kilkanaście zespołów przypisanych do 4 tur. 
Przygotowano 2 kategorie stanowisk: połowa dotyczyła anatomii narządów wewnętrznych, a pozostałe budowy anatomicznej kończyny dolnej. Przy każdym stanowisku studenci wysłuchali 30-minutowej prelekcji, przygotowanej przez członków koła, wraz z prezentacją omawianych struktur na preparatach anatomicznych. Tematyka warsztatów została dopasowana do zgłaszanych wcześniej przez studentów pierwszego roku próśb i opierała się na zagadnieniach szczególnie wymagających powtórzenia. 

Docendo discimus 

Pomysł zorganizowania przeglądu preparatów anatomicznych oraz próbnego egzaminu praktycznego powstał w głowach członków zarządu koła. 

– Kiedy szykowałam się do poprowadzenia warsztatów, zakładałam, że uczestnicy już dużo wiedzą. Chciałam się skupić na ciekawostkach klinicznych, które pozwolą im zlokalizować poszczególne narządy. Nie chciałam, żeby była to dla nich nudna powtórka, ale chciałam przekazać im wskazówki, które pozwolą skojarzyć pewne fakty i bezbłędnie rozpoznać struktury podczas egzaminu. Myślę, że cenne jest to, że zmieniały się osoby prowadzące zajęcia przy preparatach, bo każdy wnosi coś od siebie, pokazując przy tym nieco inną perspektywę – mówiła Julia Kret, studentka drugiego roku, aktywnie działająca w kole od lipca ubiegłego roku. Poprowadziła część poświęconą narządom wewnętrznym jamy brzusznej. – Sami wybieraliśmy, który z zaplanowanych tematów chcielibyśmy omówić. Wcześniej mieliśmy dostęp do preparatów, na których dziś prowadziliśmy zajęcia, aby porządnie się przygotować. 

W realizację zajęć zaangażowało się łącznie 13 członków koła naukowego oraz 3 studentów spoza koła. Organizacji projektu podjął się zarząd koła: Jurand Domański (przewodniczący), Angelica Osuch (wiceprzewodnicząca) oraz Marta Wanat (sekretarz). Nieocenioną pomocą byli również pracownicy Zakładu Anatomii Prawidłowej, stanowiący wsparcie merytoryczne: dr Zygmunt Domagała (p.o. kierownika Zakładu), dr Bożena Kurc-Darak (adiunkt dydaktyczny), lek. mgr inż. Jacek Ciach. 

Warsztaty prowadzili: Julia Kret, Bartłomiej Labut, Rafał Marciniak, Karol Mirkowski, Aleksandra Moryson, Bernadetta Nowak, Julia Pławecka, Aleksandra Ratajczak, Ada Świątko, Marta Wanat, Kinga Brawańska, Antoni Krotliński, lek. mgr inż. Jacek Ciach. Studenci pierwszego roku Wydziału Lekarskiego Andrzej Mrożek oraz Bartosz Adamczak czuwali nad dostępnością preparatów oraz stanowili aktywny łącznik w przekazywaniu informacji pomiędzy zarządem koła naukowego a studentami chętnymi wziąć udział w wydarzeniu. 

– Od dawna zależało mi, aby zmienić tradycyjną koncepcję działalności koła naukowego. Sądzę, że istota działalności studenckiej przejawia się szczególnie w przedsięwzięciach organizowanych na rzecz społeczności uczelnianej, tj. w możliwości podzielenia się czymś z pozostałymi studentami. Uczelnia finansuje organizacje, udostępnia zaplecze i afiliuje, stąd takie działania uważam za formę swego rodzaju rewanżu – mówił Jurand Domański, przewodniczący SKN. 

– Jestem dumny ze swojego koła – projekt ten był niesamowicie czasochłonnym zajęciem, mimo to koledzy odpowiedzieli z zapałem. Poza warsztatami, na których uczestnicy mogą powtórzyć materiał z zakresu anatomii prawidłowej człowieka, przygotowaliśmy też tzw. „szpilki”, czyli próbny egzamin praktyczny. Jest to jedno z najbardziej stresujących doświadczeń, które trzeba przejść na studiach medycznych. Dzięki naszemu przedsięwzięciu studenci mają szansę oswoić się z tą sytuacją, zanim wezmą udział w prawdziwym egzaminie. Sprawdziany te muszą być przeprowadzone według określonych standardów, z tego względu nie udało się nam dostosować ich do tak dużej liczby uczestników. Przeprowadziliśmy losowanie i zakwalifikowaliśmy łącznie 60 osób, które dwukrotnie przejdą próbny egzamin (tj. przed warsztatami i po nich). W dzisiejszych warsztatach, pomiędzy jednym a drugim egzaminem, bierze udział 40 z nich, przegląd preparatów dla pozostałej 20 będzie miał miejsce dopiero po obu podejściach. Dzięki takiemu podziałowi sprawdzimy, czy udział w warsztatach miał jakikolwiek wpływ na poprawę wyników „szpilek” i podejmiemy decyzję, czy warto przygotować podobne wydarzenie w przyszłym roku. 

Szerokie horyzonty działania 

To nie jedyny duży projekt, który w ostatnich latach zrealizował Clinical and Dissecting Anatomy Students Scientific Club. W kończącym się roku akademickim studenci zdobyli m.in. grant w ramach miejskiego programu FAST (Funduszu Aktywności Studenckiej). Dzięki niemu studenci przeprowadzili prace porządkowe w Muzeum Anatomii i wydali przewodnik historyczny po muzeum. Eksponaty zostały jeszcze lepiej opisane i wyeksponowane w dostępnej przestrzeni. W rankingu organizacji studenckich za rok 2019/2020 koło zdobyło 8. miejsce.