HeartBIT_4.0 – mariaż medycyny i data science

– Podsumowując projekt HeartBIT_4.0, wiemy już, że medycyna 4.0 to dużo więcej, niż umieszczenie w jednym biurze, laboratorium czy projekcie informatyka i lekarza. Planujemy dzielić się tym unikalnym doświadczeniem, organizując po pierwsze - jedyny w Polsce fakultet, który ruszy wiosną na wydziale lekarskim (PL i ED), a po drugie kurs lub docelowo - studia podyplomowe. Co ważne, nie będą to studia dotyczące sztucznej inteligencji. Będą to studia pokazujące kroki, jakie należy wykonać, aby połączenie medycyny z data science dało naprawdę wartościowe rezultaty – mówiła dr Agnieszka Siennicka z Katedry Fizjologii i Patofizjologii, podczas konferencji zamykającej projekt HeartBIT_4.0.

Konferencja podsumowująca realizację trzyletniego projektu szkoleniowego HeartBIT_4.0, połączona ze spotkaniami brokerskimi, odbyła się 1-2 grudnia 2022 r. na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. UMW był liderem międzynarodowego konsorcjum w projekcie.

HeartBIT_4.0 realizowano w Instytucie Chorób Serca UMW pod kierownictwem prof. Piotra Ponikowskiego, a kluczowymi pracownikami naukowym projektu byli: dr Agnieszka Siennicka z Katedry i Zakładu Fizjologii UMW oraz dr hab. Dariusz Danel z Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej Polskiej Akademii Nauk, a także lek. Szymon Urban i lek. Mikołaj Błaziak. 

Projekt został sfinansowany z unijnego programu badań naukowych i innowacji - Horyzont 2020. "HeartBIT_4.0 - Application of innovative Medical Data Science technologies for heart diseases" uzyskał wsparcie w ramach konkursu typu Twinning. Celem projektów Twinning jest umożliwienie transferu wiedzy i doświadczeń między różnymi instytucjami badawczymi z krajów UE.

W ramach inicjatywy HeartBIT_4.0 eksperci z Drezna, Lipska i Pragi prowadzili szkolenia, dotyczące innowacyjnych metod analizy danych medycznych oraz wykorzystania technik data science w kardiologii. Partnerami projektu byli: Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Technische Universitaet Dresden, Universitaet Leipzig, Vysoka Skola Ekonomicka v Praze.

We współczesnym świecie sztuczna inteligencja (AI) jest nieocenionym wsparciem dla lekarzy, naukowców i ośrodków medycznych. Dostęp do zdigitalizowanch danych, o ile są systematycznie gromadzone i analizowane, pozwala lepiej diagnozować, a co za tym idzie leczyć pacjentów.

Wiosną 2023 r. na Wydziale Lekarskim UMW zostanie uruchomiony nowy fakultet: Wprowadzenie do praktycznego zastosowania sztucznej inteligencji w medycynie.

W konferencji podsumowującej projekt HeartBIT_4.0 uczestniczyli beneficjenci projektu, partnerzy konsorcjum oraz przedstawiciele instytucji, z którymi UMW nawiązał współpracę przy realizacji HeartBIT_4.0.

Dr Agnieszka Siennicka, pracownik naukowy z Katedry i Zakładu Fizjologii UMW: - Co HeartBIT_4.0 dał uczelni? W obecnej chwili dysponujemy unikalnym w skali co najmniej całego kraju doświadczeniem, które zdobyliśmy dlatego, że w ramach projektu doprowadziliśmy do wielokrotnych spotkań czy też wręcz konfrontacji medyków z data scientists. Medycy oczekiwali, że data scientist to czarodzieje, dzięki którym dane same stworzą nie tylko odpowiedzi, ale i zaproponują pytania. Data scientists oczekiwali danych różnorodnych, ale jednocześnie perfekcyjnie przygotowanych, uporządkowanych i zdigitalizowanych. Nie rozumieli, że brak danych to nie zawsze wada, ale często cenna informacja oddająca ważny fragment losów pacjenta. To była naprawdę mozolna i skomplikowana nauka, wymagająca zaangażowania od obu stron. Musieliśmy wychować sobie data scientists umiejących nas zrozumieć, a oni wychowali sobie medyków, którzy teraz potrafią zadawać im pytania. Efekty mówią same za siebie: publikacje, doktoraty oparte o AI w medycynie... Teraz już wiemy, że medycyna 4.0 to dużo więcej, niż umieszczenie w jednym biurze, laboratorium czy projekcie informatyka i lekarza. Planujemy dzielić się tym unikalnym doświadczeniem organizując po pierwsze - jedyny w Polsce fakultet, który ruszy wiosną na wydziale lekarskim (PL i ED), a po drugie kurs lub docelowo - studia podyplomowe. I co ważne, nie będą to studia dotyczące sztucznej inteligencji. Będą to studia pokazujące kroki, jakie należy wykonać, aby połączenie medycyny z data science dało naprawdę wartościowe rezultaty.

Dr hab. Robert Zymliński, prodziekan ds. rozwoju i innowacji Wydziału Lekarskiego UMW: - Projekt HeartBIT_4.0 pokazał kilka ważnych elementów naszej pracy. Po pierwsze nie ma odwrotu od nowoczesnych technik analizy danych, tj. sztuczna inteligencja czy machine learning. HeartBIT_4.0 pokazał też, że możemy naszych pacjentów oglądać z innej perspektywy. Wykorzystanie AI z punktu widzenia klinicznego pozwala wyszukiwać nieoczekiwane zależności pomiędzy tym, co wiemy, a czego nie. Teraz chodzi o to, aby tak uzyskane wyniki przełożyć na język kliniczny. Ilość spływających do nas danych będzie wymuszać coraz bardziej precyzyjne realizowanie badań w interdyscyplinarnych zespołach. Kluczowa okazała się interakcja pomiędzy nami klinicystami, a osobami opracowującymi dane oraz tymi, którzy ostatecznie zaprogramują algorytmy. Algorytmy są wymagające, ale na szczęście dzięki HeartBIT_4.0 my, klinicyści, nauczyliśmy się jak nie tylko zbierać, ale w ogóle jak traktować otaczające nas dane.