Sukces pilotażu aplikacji HeartLink

Po roku od uruchomienia autorskiej platformy i aplikacji HeartLink wspierających leczenie pacjentów z zaawansowaną niewydolnością serca, podsumowano korzyści jakie wynikają z ich stosowania. Wyniki zebrane w pilotażowym projekcie Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (UMW) okazały się na tyle satysfakcjonujące, że w planach jest rozszerzenie aplikacji o nowe funkcjonalności, a potencjalnie także wdrożenie jej w ramach standardu opieki nad pacjentami z mechanicznym wspomaganiem krążenia. Projekt opracowano w Instytucie Chorób Serca UMW.

Częstość występowania niewydolności serca stale rośnie, osiągając obecnie około 1-2 procent dorosłej populacji, z czego 1-10 procent pacjentów rozwinie jej zaawansowane stadium, w którym jedyną terapią poprawiającą rokowanie jest transplantacja serca. Dla części z pacjentów transplantacja jest jednak nieosiągalna – z powodu istniejących przeciwwskazań lub ograniczonej liczby dawców. Rozwiązaniem pomostowym w takich sytuacjach jest wszczepienie urządzenia wspomagającego pracę lewej komory serca (LVAD).

Badanie MOMENTUM3 wykazało, że dwuletnia przeżywalność w grupie leczonej tą technologią wynosi około 80 procent, czyli szacunkowo jest dwukrotnie wyższa niż u pacjentów z zaawansowaną niewydolnością serca, leczonych zachowawczo. 

- Pomimo zastosowania tak rozwiniętej technologii, pacjenci nadal wymagają częstych wizyt ambulatoryjnych oraz hospitalizacji celem kontroli stanu klinicznego, parametrów pompy i oceny rany pooperacyjnej oraz optymalizacji leczenia – wyjaśnia dr n. med. Mateusz Sokolski, kardiolog z Kliniki Transplantacji Serca i Mechanicznego Wspomagania Krążenia i lider zespołu opracowującego aplikację HeartLink. – Niejednokrotnie chorzy wymagają przyjęcia do szpitala także z powodu powikłań takich jak krwawienia w przebiegu antykoagulacji, niewydolność prawej komory oraz infekcje w zakresie przewodu zasilającego. 

Ciągłość opieki to podstawa

Według danych literaturowych liczba hospitalizacji przekracza 50 procent w okresie pierwszego roku po implantacji urządzenia. Infekcje rejonu przewodu zasilającego występują u około 30 procent pacjentów z wszczepionym LVAD. Wiążą się z przedłużonym pobytem w szpitalu, przedłużoną antybiotykoterapią, a w niektórych przypadkach koniecznością leczenia operacyjnego. Wiele z tych powikłań można by było uniknąć poprzez regularny nadzór nad chorym.

- To właśnie z potrzeby zachowania ciągłości opieki nad chorym z LVAD oraz przeciwdziałania powikłaniom, powstał pomysł stworzenia aplikacji umożliwiającej systematyczne (codzienne) przesyłanie parametrów pompy oraz podstawowych danych klinicznych – wyjaśnia dr Sokolski.

Jak działa HeartLink?

Pacjent, korzystając z aplikacji HeartLink, w sposób zanonimizowany przesyła dane obejmujące parametry urządzenia LVAD oraz parametry dotyczące jego bieżącego stanu zdrowia, w tym:  wskaźnik krzepnięcia krwi, temperaturę ciała, temperaturę okolicy przewodu zasilającego, masę ciała oraz w miarę możliwości samodzielnego zbadania - ciśnienie tętnicze oraz tętno. Dodatkowym parametrem jest ocena samopoczucia pacjenta oraz potwierdzenie zażycia leków, zgodnie z indywidualnie ustalonym schematem leczenia.

- Zobligowanie chorego do weryfikacji przyjęcia leków ma na celu poprawę tzw. „compliance”, czyli przestrzegania zaleceń terapeutycznych – wyjaśnia ekspert.

Raz w tygodniu pacjent zobowiązany jest również do przesłania zdjęcia rany w obrębie przewodu zasilającego, które jest każdorazowo analizowane przez lekarza i/lub koordynatora LVAD, co pozwala na szybkie wychwycenie ewentualnych infekcji.

Wyniki pilotażu

Badanie pilotażowe w ramach zrealizowanego projektu polegało na porównaniu liczby hospitalizacji w trybie pilnym u pacjentów korzystających z aplikacji oraz u pacjentów o podobnej charakterystyce klinicznej, leczonych w sposób standardowy.  

- Okazało się, że w okresie trzech pierwszych miesięcy po wykonanej implantacji, nieplanowych hospitalizacji było istotnie mniej w grupie z monitoringiem aplikacyjnym – podsumowuje badacz.  

Efektywność aplikacji zweryfikowano na podstawie analizy łącznie 43 pacjentów USK, przy 81 wykonanych implantacji.

- Platforma HeartLink ma duży potencjał naukowy, a co więcej możliwe jest jej wdrożenie w ramach standardu opieki nad pacjentami z LVAD we współpracy międzyośrodkowej – zapowiada dr Sokolski. – W tym celu konieczna będzie modernizacja obecnego systemu  oraz stworzenie w pełni bezpiecznego zaplecza technicznego, a to z kolei wymaga pozyskania dodatkowych środków finansowych. Kluczowe jest także stworzenie odpowiednich zabezpieczeń w związku z zagrożeniami cyberatakami. 

Modernizacja aplikacji

W planach dalszego rozwoju aplikacji jest między innymi opracowanie algorytmu na podstawie „machine learning”, który będzie automatycznie analizował fotografie i sygnalizował nieprawidłowości w ranie pooperacyjnej.

Zastosowanie takiego rozwiązania jest całkowicie nieinwazyjne, a potencjalnie może przełożyć się na korzyści w postaci usprawnienia opieki nad chorym, redukcji kosztów, a szczególnie na zmniejszenie liczby zdarzeń niepożądanych. Po odpowiednich modyfikacjach, aplikację można będzie wykorzystywać także w innych grupach chorych. Prace nad jej dalszym rozwojem są prowadzone wspólnie z Centrum Transferu Technologii UMW.

Stworzenie platformy oraz aplikacji HeartLink było możliwe dzięki subwencji konkursowej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. W zespole badawczym, poza dr Mateuszem Sokolskim, prof. Michałem Zakliczyńskim, prof. Romanem Przybylskim z Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego udział wzięli studenci z SKN Transplantologii i Zaawansowanych Terapii Niewydolności Serca: Paweł Iwaszkiewicz, Katarzyna Rakoczy, Manuela Makiola oraz specjaliści z branży IT opracowujący oprogramowanie. 

fot. Małgorzata Sagan-Nowicka/USK Wrocław