Szukaj
Komórki z galarety Whartona
UdostępnijPrzez lata pępowina trafiała do medycznych odpadów. Dziś wiemy, że skrywa jedno z najcenniejszych źródeł komórek macierzystych. Badacze z Wrocławia i współpracujących ośrodków pokazują, że komórki z galarety Whartona łączą bezpieczeństwo, wszechstronność i brak etycznych obciążeń — czyniąc je jednym z najbardziej obiecujących narzędzi współczesnej medycyny regeneracyjnej.
Dlaczego właśnie galareta Whartona?
Wharton’s jelly to galaretowata tkanka otaczająca naczynia pępowiny. Zawarte w niej WJ-MSCs mają wyjątkowy potencjał regeneracyjny: można je pozyskać w sposób nieinwazyjny, ich zdolność różnicowania nie zależy od wieku dawcy, a jednocześnie nie niosą ryzyka nowotworzenia. Jak podkreśla prof. Bartosz Kempisty, to rzadkie połączenie cech komórek embrionalnych i dorosłych — bez etycznych dylematów, które towarzyszą innym źródłom komórek macierzystych.
Zastosowania: od ran przewlekłych po choroby serca
WJ-MSCs mogą przekształcać się w komórki kości, chrząstki, mięśni, nerwów, a nawet serca. Pierwsze badania kliniczne wskazują, że terapie z ich udziałem są bezpieczne i dobrze tolerowane. Zdaniem dr Tomasza Górnickiego najbardziej obiecujące obszary to leczenie ran przewlekłych, cukrzycy oraz niewydolności serca — tam, gdzie współczesna medycyna wciąż ma ograniczone możliwości regeneracji tkanek.
Biomateriały, które ożywają
Galareta Whartona to nie tylko źródło komórek. To także naturalny materiał do tworzenia „żywych rusztowań” i organoidów — miniaturowych modeli narządów, takich jak serce czy wątroba. Dzięki nim naukowcy mogą badać choroby i testować leki w sposób bezpieczny, etyczny i niezwykle precyzyjny. W laboratoriach takie struktury stają się poligonem doświadczalnym dla terapii, które w przyszłości mogą trafić do pacjentów.
Materiał powstał na podstawie artykułu: https://doi.org/10.1016/j.biopha.2025.118570
Autorki i autorzy: Tomasz Górnicki, Małgorzata Józkowiak, Krzysztof Data, Dominika Domagała, Julia Niebora, Ewa Okowińska, Anna Kłopot, Magdalena Kulus, Artur Bryja, Sławomir Woźniak, Adam Kamiński, Piotr Chmielewski, Aleksandra Górska, Aleksandra Partyńska, Teresa Wysocka, Marek Spaczyński, Hanna Piotrowska-Kempisty, Piotr Dzięgiel, Paul Mozdziak, Bogusław Czerny, Bartosz Kempisty
Biomedicine & Pharmacotherapy, 2025, Wharton’s jelly mesenchymal stem cells (WJ-MSCs), a “Holy Grail” in tissue bioengineering and reconstructive medicine