Rocznica urodzin prof. Ludwika Hirszfelda

140 lat temu, 5 sierpnia, urodził się prof. Ludwik Hirszfeld, pierwszy dziekan Wydziału Lekarskiego dzisiejszego Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Kilkanaście dni wcześniej, 17 lipca, obchodzona była rocznica narodzin prof. Hanny Hirszfeldowej, organizatorki szkoły pediatrycznej. Małżeństwo lekarzy współtworzyło wrocławską uczelnię i miało ogromny wpływ na rozwój polskiej medycyny.

On: lekarz, bakteriolog i immunolog, twórca polskiej szkoły immunologicznej oraz nowej dziedziny nauki, seroantropologii. Ona: lekarka, wybitna specjalistka w dziedzinie pediatrii. 

Małżeństwo przyjechało do Wrocławia w 1945 r,. po zakończeniu II wojny światowej, gdy Departament Szkół Wyższych Ministerstwa Oświaty oddelegował prof. Ludwika Hirszfelda do tworzenia Wydziału Lekarskiego na Uniwersytecie i Politechnice we Wrocławiu. 25 lipca 1945 r. przewodniczył wstępnemu posiedzeniu, a 12 stycznia 1946 r. pierwszemu posiedzeniu Rady Wydziału Lekarskiego. Był też jego pierwszym dziekanem.

W latach 1945-1954 prof. Ludwik Hirszfeld kierował założoną przez siebie Katedrą i Zakładem Mikrobiologii. Prowadził innowacyjne badania naukowe, które zaowocowały stworzeniem podstaw nauki o grupach krwi i wprowadzeniem oznaczeń 0, A, B i AB. Odkrył prawa dziedziczenia grup krwi, czynnik Rh oraz przyczynę konfliktu serologicznego matka-płód, za co był nominowany do nagrody Nobla w dziedzinie medycyny. W 1952 r. utworzył Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu, nazwany później jego imieniem. Z kolei prof. Hanna Hirszfeldowa stała na czele Katedry i Kliniki Pediatrii (1945-1962), w której zajmowała się m.in. immunologią, hematologią, alergologią i kardiologią dziecięcą. Założycielka i pierwsza przewodnicząca wrocławskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego. Za prace nad przyczynami poronień nawykowych i wadliwością rozwojową została wyróżniona Nagrodą Państwową II stopnia.

Wrocław pamięta i docenia dokonania naukowców. W mieście jest m.in. plac Ludwika Hirszfelda i skwer Hanny Hirszfeldowej. W 2014 r. na ścianie wilii przy ul. Wittiga 11, w której mieszkało małżeństwo, zawisła pamiątkowa tablica. Z kolei na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu zachowany jest gabinet prof. Ludwika Hirszfelda. Znajdują się w nim m.in. biurko, lampka, regał i pamiątkowe zdjęcia. Obecnie urzęduje w nim prof. Beata Sobieszczańska, kierownik Katedry i Zakładu Mikrobiologii. W budynku przy ul. Chałubińskiego 4 jest także sala wykładowa imienia profesora, a najlepszym absolwentom uczelnia przyznaje Medal im. Ludwika Hirszfelda.

Naukowiec zmarł 7 marca 1954 roku, jego żona dziesięć lat później (20 lutego 1964 roku). Wspólnie spoczywają na Cmentarzu św. Wawrzyńca we Wrocławiu.