"Złota Synapsa"

Zespół Katedry Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu został wyróżniony "Złotą Synapsą" za najbardziej znaczący artykuł o tematyce psychiatrycznej. "Risk factors of deficit and non-deficit schizophrenia: Results from a cross-sectional study" ukazał się na łamach czasopisma "Revista de Psiquiatría y Salud Mental" (IF - 9,2).

"Złota Synapsa" to najważniejsza nagroda polskiego środowiska psychiatrycznego, przyznawana w czterech kategoriach: Przyjaciel Psychiatrii, Najbardziej znaczący artykuł, Psychiatryczna Innowacja Roku oraz Zasłużony dla Psychiatrii. Celem plebiscytu jest wyróżnienie osób i instytucji działających w obszarze psychiatrycznej opieki zdrowotnej oraz prowadzących badania naukowe w tym zakresie. Nagrody wręczono podczas XVII kongresu Psychiatria Medforum w Wiśle. 

Autorami wyróżnionej pracy Risk factors of deficit and non-deficit schizophrenia: Results from a cross-sectional study są lek. Agnieszka Cyran, dr hab. Patryk Piotrowski, prof. Jerzy Samochowiec, lek. Tomasz Grąźlewski i prof. Błażej Misiak.

W świetle aktualnej wiedzy schizofrenia stanowi przewlekłe zaburzenie neurorozwojowe o słabo poznanych uwarunkowaniach. Jedną z jej postaci jest schizofrenia deficytowa, którą definiuje obecność pierwotnych i przetrwałych objawów negatywnych, które powiązane są z wycofaniem społecznym i gorszym funkcjonowaniem, a co za tym idzie niekorzystnym rokowaniem. 
Celem badania było porównanie czynników ryzyka występowania schizofrenii deficytowej i niedeficytowej. Wśród nich uwzględniono płeć, obciążenie rodzinne rozpoznaniem schizofrenii, sezonowość urodzeń, niską masę urodzeniową, poród cięciem cesarskim, historię doświadczeń traumatycznych w dzieciństwie, nadużywanie substancji psychoaktywnych oraz palenie tytoniu w okresie pierwszego epizodu psychozy. 
Przeprowadzone analizy wykazały, że płeć męska oraz niska urodzeniowa masa ciała stanowią czynniki ryzyka rozwoju schizofrenii deficytowej. Natomiast nadużywanie substancji psychoaktywnych w okresie początku psychozy stanowi czynnik ryzyka schizofrenii niedeficytowej. Uzyskane wyniki sugerują silniejszy związek czynników ryzyka wpływających na rozwój ośrodkowego układu nerwowego z podtypem deficytowym schizofrenii.

Przyznając wyróżnienie naukowcom z Katedry Psychiatrii UMW jury uzasadniało, że jest to "jedno z pierwszych badań, które pokazuje odmienne uwarunkowania patogenetyczne schizofrenii deficytowej i niedeficytowej (…) które wskazuje na heterogenność kliniczną i patogenetyczną schizofrenii". Co więcej, był to artykuł w dziedzinie psychiatrii z najwyższym z najwyższym indeksem naukometrycznym w 2023 roku (Impact Factor – 9,2).