Światowe autorytety o etycznych aspektach anatomii w totalitaryzmie

Zapraszamy na sesję naukową „Sites of Science, Scenes of Violence: Anatomy and the Nazi Past in Public Memory” poświęconą historii anatomii w okresie III Rzeszy, która odbędzie się 22 września 2025 r. we Wrocławiu. 

Wydarzenie jest częścią obchodów 75-lecia Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu pod hasłem „Przeszłość – Teraźniejszość – Przyszłość Uniwersytetu”.

Przy okazji jubileuszu pragniemy przypomnieć osiągnięcia wrocławskich medyków, ale także omówić trudne momenty w historii Uczelni z lat 1933–1945, kiedy doszło do naruszenia zasad etyki lekarskiej i badań naukowych. 

Podążając za rekomendacjami The Lancet Commission on Medicine, Nazism and the Holocaust: Historical Evidence, Implications for Today, Teaching for Tomorrow, zgodnie z którymi instytucje medyczne na całym świecie powinny podjąć wysiłek poznania swej historii podjęliśmy starania w kierunku zbadania działalności Instytutu Anatomii na Friedrichs-Wilhelm Universität zu Breslau oraz weryfikacji poniemieckich zbiorów anatomicznych.

W trakcie sesji wyniki swych badań, poświęconych historii anatomii w latach Trzeciej Rzeszy, przedstawią:

• prof. Sabine Hildebrandt (Harvard Medical School) -  jest badaczką i adiunktką pediatrii w Boston Children’s Hospital oraz na Harvard Medical School. Prowadzi zajęcia z anatomii oraz historii i etyki anatomii na Harvard Medical School i Harvard College. Wśród jej licznych publikacji dotyczących anatomii, medycyny, nazistowskich Niemiec i Holokaustu, książka The Anatomy of Murder: Ethical Transgressions and Anatomical Science during the Third Reich z 2016 roku stanowi pierwsze systematyczne opracowanie poświęcone anatomii w czasach nazistowskich Niemiec. Jest współprzewodniczącą Komisji The Lancet ds. medycyny, nazizmu i Holokaustu: dowodów historycznych, współczesnych implikacji i nauczania dla przyszłości. Jako członkini różnych komisji instytucjonalnych Sabine angażuje się w opracowywanie zaleceń dotyczących etycznego podejścia do pracy ze szczątkami ludzkimi w historycznych kolekcjach. Pełni również funkcję redaktorki współpracującej czasopisma Anatomical Sciences Education w obszarze historii i etyki.
   
• prof. Herwig Czech (Medizinische Universität Wien) - jest profesorem historii medycyny na Uniwersytecie Medycznym w Wiedniu, w Instytucie Etyki, Zbiorów i Historii Medycyny (Josephinum). Współkieruje projektem badawczym „Badania nad mózgiem w instytutach Towarzystwa Cesarza Wilhelma w kontekście zbrodni narodowego socjalizmu”, finansowanym przez Towarzystwo Maxa Plancka. Jest także współprzewodniczącym Komisji The Lancet ds. medycyny, nazizmu i Holokaustu: dowodów historycznych, współczesnych implikacji i nauczania dla przyszłości. Jego główne obszary badawcze obejmują medycynę i biopolitykę przed, w trakcie i po okresie narodowego socjalizmu, ze szczególnym uwzględnieniem historii eugeniki, zdrowia publicznego, psychiatrii, pediatrii i neuropatologii, a także historii medycyny wiedeńskiej od końca XVIII wieku. Studiował historię na uniwersytetach w Grazu, Wiedniu, Paryżu  oraz na Uniwersytecie Duke. W 2007 roku uzyskał doktorat na Uniwersytecie Wiedeńskim na podstawie rozprawy o medycynie w narodowosocjalistycznym Wiedniu. Prowadził zajęcia dydaktyczne na uniwersytetach w Newcastle, Wrocławiu i Wiedniu. W latach 2004–2011 oraz 2014–2017 był pracownikiem naukowym w Centrum Dokumentacji Ruchu Oporu w Austrii. W latach 2011–2014 był stypendystą programu APART Austriackiej Akademii Nauk.
   
• dr Kamila Uzarczyk (Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu) - adiunkt w Zakładzie Humanistycznych Nauk Lekarskich na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. W 2001 roku uzyskała stopień doktora na Uniwersytecie Wrocławskim na podstawie rozprawy zatytułowanej "Podstawy ideologiczne higieny ras i ich realizacja na przykładzie Śląska". Zainteresowania badawcze obejmują historię ruchu higieny społecznej, historię eugeniki i wdrażanie polityki eugenicznej w okresie międzywojennym, eksterminację osób z niepełnosprawnościami w III Rzeszy, nieetyczne eksperymenty medyczne oraz badania nad mózgiem ofiar „eutanazji” podczas II wojny światowej. Jest członkinią Komisji The Lancet ds. medycyny, nazizmu i Holokaustu: dowodów historycznych, współczesnych implikacji i nauczania dla przyszłości.

Miejsce sesji: Zakład Anatomii Prawidłowej, ul. Chałubińskiego 6a, Wrocław. Budynek D5, sala wykładowa na I piętrze.

Czas trwania: 9.00 – 15.00.

Sesja prowadzona będzie w j. angielskim.

Udział w sesji jest bezpłatny, nie obowiązują zapisy.