Olejki eteryczne w walce z bakteriami.

Antybiotyki tracą skuteczność, a lista opornych bakterii rośnie. Dlatego naukowcy szukają wsparcia tam, gdzie jeszcze dekadę temu mało kto go oczekiwał – w olejkach eterycznych. Badacze z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu jako jedni z pierwszych testują je w warunkach zbliżonych do prawdziwych infekcji, sprawdzając, czy aromatyczne ekstrakty mogą realnie wspomóc terapię antybakteryjną.

Naturalne koktajle przeciwdrobnoustrojowe
Olejki tymiankowy i rozmarynowy okazały się szczególnie obiecujące. Dzięki złożonej strukturze chemicznej działają jak naturalne, wielokierunkowe mieszaniny przeciwdrobnoustrojowe, oddziałujące na bakterie różnymi torami jednocześnie. Co ważne, ich skuteczność zmieniała się w zależności od środowiska badań: tymianek był silniejszy w modelu rany niż w pożywce laboratoryjnej, rozmaryn – odwrotnie. Różnie reagowały także pojedyncze szczepy gronkowca złocistego, co pokazuje, jak istotna jest precyzyjna, szczepowa ocena działania tych substancji.

„Essential oil stewardship” — nowy standard badań
Aby uporządkować to dynamicznie rosnące pole badań, wrocławski zespół zaproponował koncepcję essential oil stewardship – zestaw rygorystycznych zasad wyznaczających, jak badać i porównywać olejki w sposób powtarzalny i klinicznie użyteczny. Wytyczne opracowane w ramach grantu NCN Preludium mają ułatwić stworzenie międzynarodowych standardów, które pozwolą ocenić realną skuteczność olejków w terapii miejscowych infekcji.

Modele infekcji przyszłości
Prace realizowane są na platformie PUMA, gdzie mikrobiologia łączy się z bioinżynierią i nowoczesnymi modelami infekcji. To właśnie tam testy substancji naturalnych prowadzone są w warunkach maksymalnie zbliżonych do tych, jakie panują w ludzkiej ranie. Olejki nie zastąpią antybiotyków, ale — odpowiednio zbadane i wystandaryzowane — mogą stać się wartościowym wsparciem, szczególnie tam, gdzie klasyczne leczenie przestaje działać.

Przeczytaj więcej

Ten materiał powstał na podstawie publikacji: https://doi.org/10.3389/fphar.2025.1659096

Autorzy i autorki: Malwina Brożyna, Zuzanna Stepnicka, Natalia Tyminska, Bartłomiej Dudek, Katarzyna Kapczyńska, Adam Matkowski, Yanfang Sun, Michał Tomczyk, Adam Junka

Toward essential oil stewardship: strain-resolved evaluation of thyme oil activity against Pseudomonas aeruginosa

oraz

https://doi.org/10.3389/fmicb.2025.1668594
Autorzy i autorki: Malwina Brożyna, Zuzanna Stepnicka, Katarzyna Kapczyńska, Bartłomiej Dudek, Adam Matkowski, Adam Junka

Establishing essential oil stewardship through the case of rosemary and thyme oils against Staphylococcus aureus

Publikacje zrealizowane w ramach projektu NCN Preludium nr 2021/41/N/NZ6/03305