UMW w międzynarodowym konsorcjum
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu jest jednym z partnerów międzynarodowego konsorcjum, którego projekt "Social Prescribing to promote and improve access to health and care services for people in vulnerable situations in Europe" otrzymał prawie 7 mln euro dofinansowania z unijnego programu Horyzont Europa. Jego realizację przewidziano na lata 2025-2029, a koordynatorem projektu ze strony UMW jest prof. Donata Kurpas z Zakładu Metodyki Badań Naukowych Wydziału Pielęgniarstwa i Położnictwa.
HORIZON-HLTH to program badawczo-innowacyjny Unii Europejskiej, który wspiera nowatorskie inicjatywy zdrowotne, mające na celu poprawę dobrostanu obywateli Europy. Jednym z jego sztandarowych projektów jest "Social Prescribing to promote and improve access to health and care services for people in vulnerable situations in Europe" (SP-EU). Ma on zapewnić zwiększenie dostępności opieki zdrowotnej dla grup wrażliwych poprzez wdrożenie Social Prescribing (SP). SP stanowi pomost między opieką zdrowotną a usługami społecznymi, oferując holistyczne, zorientowane na człowieka podejście, które jest szczególnie cenne w przypadkach problemów zdrowotnych o charakterze niemedycznym.
Projekt SP-EU koncentruje się na wsparciu trzech grup docelowych: osób LGBTIQ, uchodźców i imigrantów pierwszego pokolenia oraz starszych, samotnych osób. Dzięki bezpośredniemu łączeniu uch z zasobami społecznościowymi, SP-EU skupia się na rozwiązywaniu różnorodnych społecznych czynników wpływających na zdrowie, pomagając w przezwyciężeniu izolacji i barier w dostępie do usług.
Projekt SP-EU wyróżnia się innowacyjnym podejściem, które łączą pragmatyczne, randomizowane kontrolowane badania (RCT), przeprowadzane w ośmiu krajach oraz badania jakościowe, mające na celu ocenę wpływu interwencji SP na dostępność opieki zdrowotnej i dobrostan pacjentów. Poprzez proces współtworzenia, w który zaangażowani są przedstawiciele każdej grupy docelowej, SP-EU dostosowuje modele SP do specyficznych potrzeb społecznych, kulturowych i zdrowotnych, zapewniając ich odpowiedniość i skalowalność w całej Europie.
Wykorzystanie metody „basket trial”, tradycyjnie stosowanej w onkologii, wprowadza metodologiczne innowacje w badaniach usług zdrowotnych, szczególnie w zakresie opieki podstawowej. Takie podejście międzynarodowe nie tylko ustanawia SP jako naukowo uzasadnioną interwencję, ale także otwiera drogę do szerszego wdrożenia rozwiązania w Unii Europejskiej.
Konsorcjum SP-EU to zespół, w którego skład wchodzą 23 instytucje z całej Europy. Koordynatorem jest Charité – Universitaetsmedizin Berlin w Niemczech, słynące z badań medycznych na najwyższym poziomie. Gesundheit Österreich GmbH (GÖG) dostarcza perspektywy zdrowia publicznego z Austrii, a concentris research management GmbH zajmuje się koordynacją i zarządzaniem badaniami. Uniwersytet w Plymouth oraz Uniwersytet Oksfordzki z Wielkiej Brytanii, a także Uniwersytet Aalborg w Danii, oferują solidne zaplecze badawcze w zakresie opieki zdrowotnej i badań w opiece podstawowej. Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu oraz Universidade Nova de Lisboa z Portugalii wnoszą wiedzę na temat adaptacji opieki zdrowotnej w kontekstach regionalnych.
Konsorcjum obejmuje partnerów z doświadczeniem w pracy ze zdrowiem społecznościowym oraz grupami wrażliwymi. Fundació Institut Universitari per a la Recerca en Atenció Primària (IDIAPJGol) oraz Institut Catala de la Salut (ICS) z Hiszpanii pełnią kluczowe role w łączeniu badań nad opieką podstawową z praktyką, szczególnie na obszarach o ograniczonym dostępie do usług. Dom Zdravlja Zagreb Zapad w Chorwacji dostarcza wiedzy na temat wdrażania interwencji zdrowotnych opartych na społeczności, natomiast Lesben- und Schwulenverband in Deutschland (LSVD) oraz National Academy for Social Prescribing (NASP) wnoszą strategie na rzecz integracji i dostępności dla marginalizowanych społeczności. EuroHealthNet ASBL i Uniwersytet w Gandawie (UGENT) z Belgii oferują wsparcie w zakresie polityki zdrowotnej i rzecznictwa.
Twórcy projekt wyznaczyli pięć głównych celów. Pierwszym jest współtworzenie i adaptacja modeli SP z aktywnym zaangażowaniem każdej grupy docelowej, co ma dostosować rozwiązania SP do ich potrzeb. Ten proces partycypacyjny zostanie udokumentowany i oceniony jako wzorzec dla przyszłych projektów zdrowotnych. Drugim celem jest ocena skuteczności SP poprzez duże, międzynarodowe badanie RCT, będące pierwszym tego rodzaju badaniem dla SP. Próba ta ma na celu dostarczenie dowodów, że SP zwiększa dostępność opieki zdrowotnej i redukuje izolację społeczną wśród populacji wrażliwych.
Dodatkowe cele obejmują identyfikację czynników wspomagających i ograniczających wdrażanie SP w różnych systemach opieki zdrowotnej w Europie oraz stworzenie zrównoważonych ram dla jego integracji z codzienną opieką. Konsorcjum aktywnie angażuje decydentów oraz pracowników opieki zdrowotnej w całej Europie, organizując rundy dyskusyjne w każdym kraju uczestniczącym, promując SP jako wartościową, skalowalną interwencję zdrowotną. SP-EU dąży również do upowszechnienia swoich wyników wśród opinii publicznej, szczególnie wśród grup wrażliwych, za pomocą tradycyjnych i cyfrowych mediów.
Ostatecznym celem SP-EU jest ustanowienie SP jako transformacyjnego modelu opieki zdrowotnej, który wspiera europejski kierunek ku systemom zorientowanym na społeczność, integrującym opiekę zdrowotną. Tworząc solidne dowody i angażując różnorodnych interesariuszy, SP-EU dąży do uczynienia SP zrównoważonym, dostępnym rozwiązaniem, które wzbogaca dostęp do opieki zdrowotnej i poprawia jakość życia najbardziej wrażliwych obywateli Europy, ustanawiając nowy standard opieki skoncentrowanej na pacjencie na całym kontynencie.
Całkowita wartość projektu wynosi 6 970 269.74 EUR, z czego UMW otrzyma 201 062.50 EUR.