Upór wygrywa

Poprosiliśmy naukowców UMW, którzy znaleźli się w najnowszej edycji rankingu World’s Top 2% Scientists, o wypełnienie krótkiego kwestionariusza dotyczącego głównych obszarów badawczych i osiągnięć naukowych. Wszyscy otrzymali taki sam zestaw pytań. Przedstawiamy badaczy z kategorii osiągnięć roku 2024.

Dr Maciej Spiegel

1. Funkcja pełniona na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu

Adiunkt w grupie badawczej w Katedrze i Zakładzie Chemii Organicznej i Technologii Leków.

2. Główne obszary zainteresowań badawczych

Moje badania dotyczą szeroko pojętej chemii obliczeniowej, ale z naciskiem na nauki farmaceutyczne. Wykorzystuję metody modelowania molekularnego, żeby zrozumieć, jak ksenobiotyki działają na poziomie cząsteczkowym. Analizuję mechanizmy aktywności i czynniki je modulujące, oraz projektuję nowe cząsteczki o potencjale terapeutycznym. Nie mam jednej centralnej dziedziny badań – specyfika chemii obliczeniowej pozwala prowadzić różne tematy równolegle.  I tak jeden dzień jest dobry na aktywność senoterapeutyczną, inny na fotouczulacze stosowane w terapii fotodynamicznej, a jeszcze inny na badania nad aktywnością enzymatyczną lub interakcje z receptorami.

3. Dlaczego akurat ta dziedzina nauki stała się dla Pana najważniejsza?

Kwestia przypadku. Badania rozpocząłem na trzecim roku studiów farmaceutycznych. Po wyczerpujących godzinach pracy w laboratoriach, chemia obliczeniowa ujawniła się jako „cheat code”, skracając znacznie drogę od (niejednego) pomysłu do realizacji, ale z równie ciekawymi wynikami, które – jak widać – znajdują globalne zainteresowanie. Są symulacje, które w ułamek czasu pracy laboratoryjnej potrafią dać podobne obserwacje i konkluzje.

4. Które ze swoich osiągnięć uważa Pan za najbardziej przełomowe lub inspirujące?

Wydaje mi się, że udało mi się już zgromadzić znaczący dorobek naukowy, ale najlepsze jeszcze przede mną. To motywuje mnie do dalszych badań i podejmowania ambitnych wyzwań. To jak z maratonem – dotychczasowe osiągnięcia to wyłącznie rozgrzewka; meta jest jeszcze dalej.

5. Które odkrycie, idea lub publikacja innego badacza szczególnie wpłynęły na Pana sposób myślenia o nauce?

Nie jestem w stanie wskazać. Sposób myślenia oraz podejścia do nauki to rezultat każdej składowej – publikacji, konferencji, staży, rozmów. Wszystkie naraz i każde z osobna ugruntowały moje aktualne podejście do prowadzenia badań oraz rozbudziły ciekawość.

6.  Jak Pana badania mogą wpływać na życie codzienne ludzi albo rozwój technologii/społeczeństwa?

Choć modelowanie molekularne jest standardem w przemyśle, badania na poziomie uczelni pozwalają studiować obszary, które są dla firm zbyt wczesne, zbyt ryzykowne lub po prostu nieopłacalne. Skupiam się na mechanizmach działania ksenobiotyków – także takich, które nie są kandydatami na leki, lecz odgrywają rolę w biologii człowieka albo w środowisku. Dzięki temu można ujawnić zależności, których przemysł zwykle nie ma czasu ani przestrzeni testować. Takie fundamenty bywają później wykorzystywane w projektowaniu konkretnych terapii.

7.  Gdyby miał Pan nieograniczone zasoby i zespół, jakie badanie lub projekt chciałby Pan zrealizować?

Mam wiele pomysłów, ale wolę na razie zachować je w tajemnicy. Wystarczy powiedzieć, że do ich realizacji posiadanie silnego, interdyscyplinarnego zespołu jest kluczowe.

8. Jedna rada dla młodych osób, które myślą o karierze naukowej.

Upór wygrywa, osiągnięcia to efekty – nie cele, a czasem najdziwniejsze pomysły okazują się najlepsze.