PRELUDIUM

Rak szyjki macicy jest obecnie trzecim nowotworem ginekologicznym pod względem umieralności. Jest przyczyną około 13% zachorowań na nowotwory złośliwe u kobiet. W Polsce każdego roku diagnozuje się ponad 3 tysiące nowych przypadków raka szyjki macicy, szczyt zachorowania występuje u kobiet między 45 a 64 r.ż. W Polsce częstość zachorowań na raka szyjki jest wyższa niż średnia dla krajów Unii Europejskiej pomimo wprowadzenia od 2004 roku badań profilaktycznych, które umożliwiają wykonanie diagnostyki cytologicznej kobietom w wieku 25-59 raz na 3 lata. Mimo poprawy sytuacji diagnostycznej rak szyjki macicy nadal stanowi duży problem zdrowotny. Jego rozwój poprzedzony jest wystąpieniem wewnątrznabłonkowej neoplazji szyjki macicy (CIN - cervical intraepithelial neoplasia). Niekorzystne dane epidemiologiczne oraz brak dostatecznej wiedzy na temat karcynogenezy tego nowotworu wskazują potrzebę pogłębienia wiedzy w tym zakresie. Testyna jest białkiem obecnym prawie we wszystkich prawidłowych tkankach człowieka. Występuje w różnych lokalizacjach komórkowych: cytoplazmie i wzdłuż włókien aktyny rekrutowana jest do ognisk przylegania. Testyna odgrywa znaczącą rolę w ruchliwości i adhezyjności komórek. W 2007 r. została po raz pierwszy opisana jako białko, które może pełnić rolę w mobilności i inwazji komórek nowotworowych. Wyniki moich badań pilotażowych przeprowadzonych na przypadkach zmian przedinwazyjnych CIN I, CIN II, CIN III i rakach szyjki macicy wykazały zmniejszoną ekspresję testyny w komórkach tego nowotworu w porównaniu z prawidłową tkanką badanego narządu. Obniżona ekspresja testyny w komórkach nowotworowych w porównaniu do prawidłowej tkanki szyjki macicy może wskazywać na prognostyczne oraz diagnostyczne znaczenie testyny w procesie nowotworowym. Brak badań dotyczących jej ekspresji w raku szyjki macicy i obiecujące wyniki badań pilotażowych sugerują, że ten obszar badań jest uzasadniony. Związek pomiędzy ekspresją testyny a danymi kliniczno-patologicznymi może służyć w przyszłości jako narzędzie oceny potencjału inwazyjności zmian CIN oraz oceny skuteczności leczenia.

Dofinansowanie: 205 730,00 zł
Całkowita wartość: 205 730,00 zł

Zespół bezdechu śródsennego (ZBŚ) jest chorobą, w wyniku której dochodzi do zmniejszenia lub zahamowania przepływu powietrza przez drogi oddechowe podczas snu. Stan ten często związany jest z chrapaniem. Objawia się częstymi wybudzeniami w nocy, zwiększoną częstotliwością nocnych mikcji, przewlekłym zmęczeniem, sennością w ciągu dnia, porannymi bólami głowy, co nasila reakcję stresową. Zjawisko to jest odpowiedzialne za pobudzenie układu współczulnego, indukcję stanu zapalnego, generowanie stresu oksydacyjnego, nieprawidłowy metabolizm glukozy i tłuszczów oraz zaburzenia hormonalne. Powyższe mechanizmy prowadzą do rozwoju różnorodnych schorzeń, w tym
nadciśnienia tętniczego, chorób sercowo- naczyniowych, zaburzeń psychicznych. Stres generowany przez częste wybudzenia i przewlekłe zmęczenie pobudza układ immunologiczny, nasila stan zapalny, przyczyniając się do rozwoju miażdżycy. Bezdech senny jest niezależnym czynnikiem ryzyka udaru mózgu. Związek pomiędzy bezdechem śródsennym, uszkodzeniem śródbłonka a miażdżycą został opisany w badaniach epidemiologicznych. Zauważono również poprawę funkcji śródbłonka po leczeniu bezdechu ciągłym dodatnim ciśnieniem w drogach oddechowych (CPAP). Patofizjologia wpływuprzewlekłego niedotlenienia na aktywność układu immunologicznego i uszkodzenie śródbłonka naczyniowego nie została do tej pory szczegółowo wyjaśniona. Celem projektu badawczego jest udowodnienie negatywnego wpływu bezdechu na stabilność blaszki miażdżycowej w tętnicach szyjnych oraz określenie wpływu ZBŚ na przebieg pooperacyjny chorych leczonych inwazyjnie z powodu zwężenia tętnicy szyjnej, jak i na powikłania odległe. Prowadzone dotychczas badania (w tym własne, niepublikowane dane) wskazują na znacznie częstsze niż w populacji ogólnej występowanie bezdechu śródsennego w grupie chorych ze zwężeniem tętnic szyjnych. Brak jest danych na temat wpływu bezdechu na przebieg pooperacyjny u pacjentów operowanych z powodu zwężenia tętnicy szyjnej jak i samej operacji na ciężkość bezdechu. Diagnostyka ZBŚ opiera się na badaniu polisomnograficznym (PSG) lub poligraficznym (PG). PG polega na rejestracji pulsoksymetrii, przepływu powietrza w drogach oddechowych, ruchów oddechowych klatki piersiowej i brzucha. Do badania kwalifikowani będą pacjenci hospitalizowani w oddziale chirurgii naczyniowej z powodu zwężenia tętnic szyjnych spowodowanego zaawansowaną miażdżycą, u których planowane jest leczenie zabiegowe- implantacja stentu lub endarterektomia, czyli wycięcie blaszki miażdżycowej. Przed zabiegiem wykonane będzie badanie poligraficzne, a następnie po diagnostycznej nocy u ochotników biorących udział w projekcie pobrana zostanie krew do badań laboratoryjnych, z której oznaczone będą czynniki indukowane niedotlenieniem, markery zapalne, czynniki angiogenezy oraz profil metabolomiczny. Dodatkowo blaszka miażdżycowa pobrana podczas zabiegu endarterektomii będzie oceniana pod kątem niestabilności (badanie histopatologiczne i immunohistochemiczne). Postawiona hipoteza badawcza zakłada, iż ZBŚ powoduje destabilizację blaszki miażdżycowej poprzez nasilenie procesu zapalnego w jej obrębie, indukcję genów związanych z niedotlenieniem oraz zwiększoną aktywność enzymów proteolitycznych. Spowoduje to to większe ryzyko nagłych incydentów sercowo- naczyniowych wynikających z pęknięcia blaszki (udaru mózgu lub przejściowego niedotlenienia mózgu). W projekcie zakładamy też, że zabiegowe leczenie zwężenia tętnic szyjnych może wpływać na ciężkość bezdechu. Szczególne znaczenie wyników projektu będzie dotyczyło chorych z bezobjawowym zwężeniem tętnic szyjnych, u których decyzje terapeutyczne są niejasno określone, bowiem do tej pory nie znaleziono czynnika predykcyjnego jednoznacznie określającego wskazania do leczenia operacyjnego wśród tej grupy pacjentów. Bezdech śródsenny, po udowodnieniu hipotezy badawczej, mógłby zatem być uznany za istotny czynnik ryzyka niedokrwienia ośrodkowego układu nerwowego i wskazywać na konieczność wcześniejszego leczenia operacyjnego.

Dofinansowanie: 210 000,00 zł
Całkowita wartość: 210 000,00 zł

Celem projektu jest zbadanie białka Klotho jako potencjalnego czynnika ochronnego dla komórek sercowych podczas uszkodzenia I/R. W naszych badaniach chcemy ocenić, czy produkcja białka Klotho w komórkach serca zmienia się w wyniku niedokrwienia i reperfuzji. Planujemy też podać rekombinowane białko Klotho w celu oceny jego ochronnego działania na serce. Projekt obejmuje analizę mechanizmów odpowiedzialnych za ochronne działanie białka Klotho. W naszych badaniach zastosujemy trzy modele badawcze: hodowlę komórkową ludzkich miocytów z serca, izolowane kardiomiocyty z serca szczura oraz model izolowanych serc szczurzych perfundowanych metodą Langendorfa.

Dofinansowanie: 209 869,00 zł
Całkowita wartość: 209 869,00 zł 

Projekt ma na celu opracowanie mikro nośników substancji czynnej celujących w wąską populację makrofagów powiązanych z konkretnymi jednostkami chorobowymi. Idea projektu oparta jest na naturalnej dla tych komórek zdolności do fagocytozy obcych cząsteczek. Odpowiednio zaprojektowane mikrosfery z zawieszoną w polimerowej matrycy substancją leczniczą zostaną wzbogacone ligandem atrakcyjnym dla komórek docelowych. Proponowany system jest elastyczny co oznacza, że możliwa będzie modyfikacja rozmiaru, substancji czynnej, składu otoczki, ładunku powierzchniowego czy wreszcie ligandu, co pozwoli na projektowanie układów celujących w różne fenotypy makrofagów. Jako modelowy system mający na celu weryfikację potencjalnej użyteczności tego rodzaju struktur zaproponowaliśmy mikrosfery zawierające substancje aktywne–toksyczne dla makrofagów bisfosfoniany–koniugowane z polimerową matrycą.

Dofinansowanie: 210 000,00 zł
Całkowita wartość: 210 000,00 zł

Główną formą bytowania mikroorganizmów jest specyficzna, osiadła struktura zwana biofilmem. Komórki biofilmowe są otoczone zewnątrzkomórkową macierzą polimerową i posiadają liczne cechy, które przekładają się na nawet 1000-krotnie wyższą ich tolerancję na środki przeciwdrobnoustrojowe w porównaniu z ich tak zwanymi „planktonicznymi” (wolno-pływającymi) odpowiednikami. Biofilm może tworzyć się na żywych powierzchniach takich jak ludzkie tkanki oraz na urządzeniach medycznych, takich jak cewniki, zastawki serca
i implanty. Biofilmy powodują infekcje: skóry, kości, dróg moczowych i żółciowych, płuc, zapalenia wsierdzia, pochwy i ran przewlekłych. Szacuje się, że u około 24 mln pacjentów rocznie dochodzi do powstania rany przewlekłej, z czego u ponad 75% dochodzi do rozwoju biofilmu. Biofilmy ran przewlekłych często słabo odpowiadają na leczenie antybiotykami. Dlatego istnieje potrzeba poszukiwania nowych, nieantybiotykowych metod ich leczenia. Olejki eteryczne są obiecującym rozwiązaniem tego problemu.

Dofinansowanie: 139 934,00 zł
Całkowita wartość: 139 934,00 zł

Transplantacja nerek jest obecnie uznawana za najlepszą metodę leczenia schyłkowej niewydolności nerek. Jest zabiegiem pozwalającym na poprawę komfortu życia pacjentom dializowanym i ich rodzinom, zmniejszenie kosztów leczenia i częstości hospitalizacji. Pomimo rozwoju medycyny, nadal nie udało się wyeliminować problemu długiego oczekiwania na nerkę. Nerki pobrane od dawców po śmierci sercowej są bardziej wrażliwe na uszkodzenie niedokrwienno-reperfuzyjne (IRI). Uszkodzenie niedokrwienne związane jest z zatrzymaniem przepływu krwi przez nerki i można je podzielić na niedokrwienie ciepłe (WIT), które ma miejsce przed pobraniem narządu i uszkodzenie zimne (CIT), związane z przechowywaniem organu przed implantacją do organizmu dawcy. Przywrócenie krążenie krwi w nerkach po przeszczepieniu organu prowadzi do dalszego uszkodzenia, które jest związane z wytwarzaniem dużej ilości reaktywnych form tlenu (RFT). RFT uszkadzają strukturę nerki, mogą aktywować enzymy rozkładające białka macierzy pozakomórkowej i wpływają na aktywność komórek układu immunologicznego. Zauważono, że zimna mechaniczna perfuzja nerki (HMP) zmniejsza częstość występowania incydentów opóźnionego podjęcia pracy przeszczepu (DGF) i pierwotnego braku funkcji nerki (PNF), w porównaniu ze standardowym przechowywaniem nerki w zimnym buforze. Użycie HMP pozwala także na dodanie do płynu perfuzyjnego leków hamujących wytwarzanie RFT i uszkodzenie nerki. Poszukiwanie nowych składników płynu perfuzyjnego, które będą zmniejszały uszkodzenie spowodowane wzrostem RFT i włóknieniem nerek pod wpływem IRI, może przyczynić się do poprawy jakości i przeżywalności przeszczepianej nerki. Mitoquinone (MitoQ) jest antyoksydantem, który działa bezpośrednio na mitochondria. Dzięki swojej budowie chemicznej może z łatwością przedostawać się przez błonę mitochondrialną i redukować powstające RFT. Ze
względu na to, że głównym źródłem reaktywnych form tlenu są mitochondria, antyoksydanty nowej generacji, takie jak MitoQ, wydają się lepsze niż dotychczasowo stosowane zamiatacze wolnych rodników tlenowych. MitoQ jest lekiem, którego działanie badano w II fazie badań klinicznych w leczeniu Parkinsona, a jego skuteczne działanie wykazano w różnych modelach uszkodzenia niedokrwienno-reperfuzyjnego. Chcemy wykazać protekcyjne działanie MitoQ, jako nowego składnika płynu perfuzyjnego stosowanego w zimnej maszynowej perfuzji nerki. Jego zastosowanie pozwoliłoby zminimalizować uszkodzenie przeszczepianego organu i zwiększyć pulę organów odpowiednich do zabiegu transplantacji. 

Dofinansowanie: 209 060,00 zł
Całkowita wartość: 209 060,00 zł

Celem projektu jest uzyskanie odpowiedzi na następujące pytania: Czy projektowanie i
kontrola właściwości elastycznych wytłaczanych filamentów jest oparta na wiedzy o mieszalności i lokalnych interakcjach w mieszaninach lek/polimer/plastyfikator? W jaki sposób interakcje pomiędzy składnikami formulacji wpływają na mieszalność?  Jaki wpływ ma postać leku (amorficzna/krystaliczna) na właściwości mechaniczne wytłaczanego filamentu?

Dofinansowanie: 196 660,00 zł
Całkowita wartość: 196 660,00 zł

Celem badania jest ocena pośredniczącego wpływu obciążenia allostatycznego oraz funkcjonalnych reakcji mózgu pomiędzy poziomem narażenia na stresujące wydarzenia wśród ukraińskich uchodźców, a poziomem nasilenia objawów psychopatologicznych. Projekt będzie prowadzony przez ekspertów w dziedzinie psychiatrii z Katedry i Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Funkcjonalny rezonans magnetyczny w stanie spoczynku (rs-fMRI) zostanie przeprowadzony na skanerze w Zakładzie Radiologii i Neuroradiologii. Niesprowokowane rosyjskie ataki na Ukrainę w okresie luty-maj 2022 r. pozostawią długotrwałe niszczycielskie skutki dla milionów niewinnych ofiar. Ponad 7 mln osób opuściło Ukrainę w ciągu pierwszych 3 miesięcy wojny, a do Polski przybyło prawie 3.5 mln z nich, głównie kobiety i dzieci. Badania wykazały, że lęk, depresja i zespół stresu pourazowego (PTSD) są głównymi objawami psychopatologicznymi doświadczanymi przez uchodźców. Pomimo powszechnie uznawanego związku stresu z katastrofami, takimi jak emigracja wojenna, włożono stosunkowo niewiele pracy, aby uwzględnić obiektywne pomiary stresu fizjologicznego, takie jak obciążenie allostatyczne (AL) i reakcje mózgu, w badaniach dotyczących zdrowia związanych z katastrofami. Termin „allostaza” odnosi się do procesów biologicznych, które umożliwiają osiągnięcie i utrzymanie homeostazy w odpowiedzi na wyzwania środowiskowe. Należy zauważyć, że koncepcja AL jest nie tylko ramą teoretyczną zapewniającą wszechstronną konceptualizację reakcji na stres. Indeks AL, wychwytujący markery endokrynologiczne, immunologiczne-zapalne, metaboliczne i sercowo-naczyniowe jest przydatną miarą przewidywania niekorzystnych wyników związanych ze stresem. Nasza hipoteza opiera się na przekonujących dowodach sugerujących, że mózg jest zorganizowany w funkcjonalnie odrębne sieci mózgowe o wysokiej łączności wewnętrznej - nazwane sieciami łączności wewnętrznej (ICN). Model potrójnej sieci, obejmujący sieć stanu domyślnego (DMN), sieć istotności (SN) i centralną sieć wykonawczą (CEN), został zaproponowany w celu zrozumienia zaburzeń pracy mózgu w zaburzeniach poznawczych i afektywnych, w tym PTSD. Zaburzenia mózgowe występujące wśród ukraińskich uchodźców mogą dotyczyć tych trzech krytycznych sieci. Założona hipoteza opiera się na wyraźnym pokrywaniu się badań dotyczących osób z zespołem stresu pourazowego, depresją i lękiem, w tym uchodźców, którzy mieli wspólne zmiany neurobiologiczne zidentyfikowane w badaniach dotyczących osób przewlekle zestresowanych. Mianowicie, zarówno osoby cierpiące na PTSD, w tym uchodźcy, jak i osoby z przeciążeniem allostatycznym wykazują nakładające się nieprawidłowości m.in. w hipokampie, ciele migdałowatym i wyspie prowadzące do podobnych zaburzeń w ICN: CEN i DMN wynikających z niedostatecznej modulacji SN między aktywnością CEN i DMN. Opracowano ponadto następujące cele drugorzędowe:
1.Zbadanie, czy biologiczne i psychopatologiczne reakcje na stres wojenny są moderowane przez wewnętrzne czynniki psychologiczne, takie jak odporność, style przywiązania i strategie radzenia sobie.
2. Wskazanie substratów neuronalnych podwyższonego wskaźnika AL wśród uchodźców.
Badanie psychiatryczne i psychologiczne zostanie przeprowadzone w poradni zdrowia psychicznego Katedry i Kliniki Psychiatrii we  Wrocławiu. Procedury rekrutacyjne zostaną zakończone po zbadaniu 65 uchodźców z Ukrainy, którzy przekroczyli polsko-ukraińską granicę po rosyjskiej inwazji 24 lutego 2022 r. - w wieku 18-65 lat. Uchodźcy, podobnie jak ównoliczna grupa kontrolna, zostaną poddani ocenie psychiatrycznej. Zarówno wśród badanych uchodźców jak i wśród grupy kontrolnej zostanie wykonane badanie rs-fMRI oraz zostanie pobrana krew celem oznaczenia współczynnika AL. Wielokrotnie wykazano, że narażenie na stres wojenny powoduje szereg niekorzystnych skutków dla zdrowia psychicznego. Dokładne mechanizmy leżące u podstaw tego związku pozostają nieznane. Koncepcja AL stwarza przydatne ramy, które umożliwiają zrozumienie biologicznych konsekwencji narażenia na stres w różnych populacjach. Koncepcja AL w badaniu skutków stresu wojennego nie została dotychczas zbadana. Nie znane jest również podłoże neurobiologiczne AL w wrażliwych populacjach. Przedstawione badanie będzie istotnym krokiem w kierunku lepszego zrozumienia biologicznych i psychopatologicznych konsekwencji kryzysu uchodźczego, w oparciu o koncepcje AL.  

Dofinansowanie: 209 972,00 zł
Całkowita wartość: 209 972,00 zł

Dofinansowanie: 190 728,00 zł
Całkowita wartość: 190 728,00 zł

Projekt pozwoli na weryfikację następujących hipotez badawczych
i odpowiedź na pytania; 1) czy różnice w stężeniach wybranych parametrów w osoczu nasienia zależą od rodzaju zaburzeń płodności?; 2) czy istnieją korelacje pomiędzy parametrami standardowej analizy nasienia a parametrami stresu oksydacyjnego (GPX1, SOD, NOS1), poziomami poszczególnych kwasów tłuszczowych (DHA, EPA, AA, kwasu linolowego, kwasu linolenowego) oraz stężenia wybranych pochodnych kwasu arachidonowego (prostaglandyn i F2-izoprostanu), porównując grupy niepłodnych mężczyzn ze sobą, jak i z płodnymi mężczyznami o potwierdzonej płodności? Dodatkowo, celami projektu będą; 1) ocena, czy i w jaki sposób wprowadzenie nowych kryteriów klasyfikacji niepłodnych mężczyzn w 2021 r. wpłynęło na wcześniejsze wnioski dotyczące parametrów lipidowych nasienia;
2) ocena, czy procedura badania kwasów tłuszczowych
z wykorzystaniem chromatografii gazowej i tandemowej spektrometrii mas (GC-MS/MS) w osoczu nasienia może być zoptymalizowana m.in. poprzez zminimalizowanie wymaganej objętości materiału biologicznego; 3) weryfikacja potencjalnego zastosowania diagnostycznego spektroskopii ATR-IR do analizy ludzkiego osocza nasienia w celu rozróżnienia rodzajów męskiej niepłodności, z chemometryczną analizą widm ATR, danych uzyskanych w tym projekcie oraz danych połączonych.

Dofinansowanie: 140 000,00 zł 
Całkowita wartość: 140 000,00 zł

Głównym celem projektu jest zbadanie hipotezy, że cechy temperamentalne wywodzące się z klasyfikacji temperamentu Cloningera moderują ryzyko rozwoju PLE
w odpowiedzi na ekspozycję na stres, operacjonalizowaną jako poważne zmiany życiowe.

Dofinansowanie: 209 995,00 zł 
Całkowita wartość: 209 995,00 zł