Profilaktyka zdrowotna

PROFILAKTYKA ZDROWOTNA


  • MIT

„Profilaktyka to wysokie koszty, lepiej leczyć, gdy coś się stanie.”

  • FAKT

CZY WIESZ, ŻE... „Profilaktyka naprawdę się opłaca. Każda inwestycja w zapobieganie chorobom zwraca się w lepszym zdrowiu i dłuższym życiu.”

Dlaczego ludzie odkładają profilaktykę?

Wielu z nas uważa, że jeśli „nic nie boli”, nie ma potrzeby się badać. To błędne przekonanie. Strach przed diagnozą, brak czasu czy wiara, że zdrowie „samo się utrzyma” sprawiają, że reagujemy dopiero wtedy, gdy pojawiają się objawy choroby. Tymczasem profilaktyka nie jest luksusem ani stratą pieniędzy, to korzystna inwestycja w siebie. Wczesne wykrycie chorób, takich jak nowotwory, cukrzyca, nadciśnienie czy miażdżyca, pozwala uniknąć cierpienia i kosztownego leczenia. Regularne badania profilaktyczne, wizyty kontrolne, szczepienia oraz zdrowy styl życia mogą uratować życie. Największą obawą często bywa dowiedzenie się o wystąpieniu schorzenia, ale brak wiedzy nie powstrzyma rozwoju choroby. Natomiast dzięki profilaktyce wiele procesów można zatrzymać, zanim staną się groźne dla zdrowia i życia. Dbanie o zdrowie to nie objaw słabości, lecz świadomej troski o siebie i swoich bliskich.

Profilaktyka nowotworów - kiedy ostatnio robiłaś mammografię? Źródło: Pacjent.gov.pl

Czym jest profilaktyka zdrowotna?

Profilaktyka zdrowotna to działania, które mają zapobiegać chorobom, a nie tylko je leczyć. Jeszcze w XX wieku medycyna skupiała się głównie na terapii i leczeniu skutków choroby. Dziś wiemy, że zapobieganie jest skuteczniejsze i tańsze niż leczenie. Profilaktyka obejmuje m.in. regularne badania diagnostyczne (takie jak morfologia, biochemia, pomiar ciśnienia, mammografia czy kolonoskopia), szczepienia ochronne, zdrową dietę, aktywność fizyczną oraz unikanie używek. Badania pokazują, że aktywny tryb życia, odpowiednia dieta i kontrola stanu zdrowia mogą wydłużyć życie nawet o kilkanaście lat. W krajach takich jak Finlandia, Szwecja czy Japonia systemowa profilaktyka doprowadziła do znaczącego spadku liczby zawałów, udarów i nowotworów. Profilaktyka to nie przykry obowiązek, lecz przywilej, który daje nam możliwość by żyć długo i zdrowo.

 

Dla zdrowia przesiądź się na rower. Źródło: Pacjent.gov.pl 

 Jak odkrycia w profilaktyce zmieniły świat?

Historia profilaktyki to historia medycyny, która zaczęła zapobiegać, zamiast tylko reagować na objawy. Już w XVIII wieku Edward Jenner opracował pierwszą szczepionkę przeciw ospie prawdziwej, co zapoczątkowało erę ochrony zdrowia publicznego. W XX wieku badania przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy, piersi czy jelita grubego pozwoliły wykrywać choroby na wczesnym etapie i radykalnie obniżyły śmiertelność. Współczesna profilaktyka obejmuje nie tylko medycynę, ale też edukację, zdrowe żywienie i działania proekologiczne. Dzięki niej średnia długość życia w krajach rozwiniętych wzrosła o kilkadziesiąt lat. To właśnie prewencja, nie leki, najbardziej zmniejszyła liczbę zgonów i poprawiła jakość życia. Profilaktyka to ciche lecz niezwykle ważne odkrycie medycyny, które codziennie ratuje miliony ludzi, zanim jeszcze trafią do szpitala.

Źródło: